Zaburzenia schizoafektywne są typowe dla dwóch jednostek chorobowych – schizofrenii oraz zaburzeń afektywnych. Przyczyny występowania tych zaburzeń nadal nie są jasno określone. Najważniejsze jest jednak to, aby właściwie zdiagnozować ten przypadek. Pacjenci, mogą doświadczać różnego rodzaju dolegliwości oraz problemów. Pacjenci, którzy są pod opieką specjalistów, mają objawy schizofrenii, jednocześnie zaburzenia nastroju, takie jak: depresja czy mania. W tym przypadku nie można postawić jednoznacznej diagnozy, na którekolwiek z tych chorób.
Zaburzenia schizoafektywne – co to jest?
Zaburzenia schizoafektywne klasyfikowane są jako epizody. Określa się też je mianem psychozy schizoafektywnej, psychoza depresyjno-maniakalną oraz psychozą afektywną. W przypadku tych zaburzeń występować mogą objawy psychotyczne (urojenia, omamy), stany depresyjne oraz maniakalne. Podczas wystąpienia epizodu, objawy mogą występować równocześnie bądź w jakimś odstępie czasowym.
Objawy zaburzeń schizoafektywnych
W przebiegu choroby może my wyróżnić trzy rodzaje zaburzeń schizoafektywnych:
• Depresyjny;
• Psychotyczny, maniakalny;
• Mieszany;
Dlatego niezwykle trudno jest konkretnie zdiagnozować przypadek i podjąć właściwe leczenie. Jak już wyżej wspomnieliśmy zaburzenia schizoafektywne mieszają się ze schizofrenią oraz zaburzeniami nastroju. Objawy u każdego różnią się, nie są jednakowe i nie występują tak samo.
Najcharakterystyczniejsze objawy dla pacjentów, ze zdiagnozowaną schizofrenią
• Urojenia, omamy;
• Urojenia typu prześladowczego;
• Rozdrażnienie, szybka mowa;
• Zaburzenia nastroju – np. depresyjne (gorszy nastrój), bądź maniakalne (lepszy nastrój, rozbudzenie);
• Dezorientacja myślowa;
• Brak zainteresowania tym, co dzieje się na około – zobojętnienie, apatia;
• Halucynacje słuchowe;
• Upośledzenie czynności ruchowych – wolniejsze tempo, bądź bezruch
Objawy pacjentów, którzy mają zdiagnozowane zaburzenia nastroju, między innymi stany depresyjne.
• Brak energii;
• Brak przyjemności;
• Problemy ze snem i apetytem;
• Gorszy nastrój;
• Rozdrażnienie;
• Apatia, brak zainteresowania;
• Brak koncentracji;
• Myśli o śmierci i samobójstwie;
Zaburzenia maniakalne różnią od pozostałych:
• Lepszy nastrój;
• Nadpobudliwość ruchowa;
• Szybka mowa;
• Rozdrażnienie;
• Natłok myśli;
• Większa aktywność ruchowa;
Każdy pacjent będzie miał różne objawy, dlatego ważne jest, aby dokładnie przeprowadzić konsultacje z nim i szczegółowo przyjrzeć się przypadkowi.
Przyczyny zaburzeń schizoafektywnych
Nie ustalono dokładnych przyczyn występowania zaburzeń schizoafektywnych. Jako że przebieg choroby nie jest jednorodny i u każdego pacjenta może występować w inny sposób – utrudnia to postawienie diagnozy. Najczęściej przyjmuje się, że pacjent musi mieć objawy schizofrenii oraz zaburzeń nastroju – nie muszą jednak one występować w tym samym czasie.
Zakłada się, że również związek z tym ma genetyka, jeśli w rodzinie wcześniej występowały takie zaburzenia, schizofrenia, czy choroba dwubiegunowa afektywna. Prawdopodobieństwo wystąpienia tej jednostki chorobowej jest wysokie, niż w przypadku osób, których krewni nie chorowały na zaburzenia schizoafektywne.
Do zaburzeń schizoafektywnych doprowadzić również doświadczenie życiowe, takie jak: śmierć bliskiej rodziny, rozpad małżeństwa, bycie ofiarą przemocy. Wpływ na pojawienie się tych zaburzeń mogą mieć również substancje psychoaktywne.
Czy zaburzenia schizoafektywne da się leczyć?
Podjęcie leczenia tych zaburzeń nie jest łatwe, ponieważ pod uwagę musimy brać fakt, że przebieg choroby może się zmieniać. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie psychoterapii wraz z farmakoterapią. Podejmując leczenie farmakologiczne, najczęściej stosuje się leki przeciwpsychotyczne, które pomogą ustabilizować układ dopaminergiczny. Przy zaburzeniach depresyjnych, stosuje się leki przeciwdepresyjne, np. z grupy SSRI. Jeśli u pacjenta występują objawy maniakalne, specjalista przepisuje stabilizatory nastroju, np. lit.
Psychoterapia, której podejmują się specjaliści to najczęściej kierunek poznawczo-behawioralny, który na celu ma poprawę funkcjonowania w szczególności na gruncie emocjonalnym oraz relacji społecznych. Dodatkowo zaleca się pacjentowi oraz najbliższym psychoedukację, która pozwoli lepiej zrozumieć zaburzenia oraz lepiej sobie z nimi radzić.
Czasami dochodzi do hospitalizacji pacjenta, jednakże jest to rzadkie rozwiązanie. Lekarz decyduje się na to w przypadku, jeśli osoba z zaburzeniami schizoafektywnymi zagraża sobie, bądź innym. Możliwe jest wtedy umieszczenie pacjenta na oddziale bez jego zgody.
Jeśli żadna z powyższych metod nie jest skuteczna, można podejrzewać nieprawidłowe rozpoznanie choroby. Jeśli jednak wszystkie symptomy wskazują na zaburzenia schizoafektywne możliwe jest zastosowanie terapii elektrowstrząsowej, jednak jest to rozwiązanie bardzo rzadko stosowane.
Zaburzenia schizoafektywne – podsumowanie
Objawy tych zaburzeń są podobne do innych schorzeń, dlatego ważne jest, aby przeprowadzić dokładny wywiad z pacjentem. Następnie dobrać odpowiednie leczenie, które pomoże zminimalizować je i pozwolić na miarodajne funkcjonowanie pacjenta. Jeśli występuje u Ciebie jakikolwiek z wyżej wymienionych objawów, ktoś w Twojej rodzinie chorował, na którąkolwiek z wyżej wymienionych jednostek chorobowych – zgłoś się do lekarza. Im wcześniej zdiagnozuje się przypadłość i wdroży leczenie, jest szansa na szybszą poprawę jakości życia i zahamowanie rozwoju choroby.
