Już od 1 stycznia 2024 roku w życie mają wejść przepisy, które umożliwią osobom niepełnosprawnym otrzymywać nowe świadczenie pieniężne. Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie odpowiedzialne za wypłatę tego zasiłku. Na celu ma ono wsparcie osób z niepełnosprawnością. Jednak nie jest to takie banalne, jakby się wydawało, o tym już w poniższym artykule.
Dla kogo jest świadczenie wspierające?
Nowe świadczenie pieniężne będą mogły uzyskać osoby, które spełnią poniższe kryteria:
- Są osobami pełnoletnimi;
- Zamieszkują na terenie Polski;
- Posiadają decyzję o niepełnosprawności z wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON).
W jakiej wysokości można otrzymać świadczenie?
Wysokość nowego zasiłku wspierającego jest uzależnione od wysokości punktów przyznanych przez komisję ds. orzekania o niepełnosprawności. Jest ono w granicach 40-200 % obecnej renty socjalnej (na chwilę obecną w kwocie 1588,44 zł). Z początku ZUS przewiduje świadczenia w kwotach od ok. 630 zł do 3500 zł, uzależnione jest to poziomu zapotrzebowania.
- 70-74 pkt – 40 % renty socjalnej (635 zł);
- 74-79 pkt – 60 % renty socjalnej (953 zł);
- 80-84 pkt – 80 % renty socjalnej (1270 zł);
- 85-89 pkt – 120 % renty socjalnej (1906 zł);
- 90-94 pkt – 180 % renty socjalnej (2859 zł);
- 95-100 pkt – 220 % renty socjalnej (3495 zł);
Terminy składania wniosków będzie zależało również od ilości punktów przyznanej w decyzji WZON, ale również czy opiekunowi osoby niepełnosprawnej będzie przysługiwało to świadczenie.
Kiedy więc składać wnioski o zasiłek wspierający osoby niepełnosprawne?
Jest ustalony harmonogram składania papierów i wyznacza on 3 terminy:
- Dla osób, które uzyskały od 70 do 77 punktów, mogą starać się o świadczenie od 2026 roku;
- Dla osób, które uzyskały od 78 do 86 punktów, mogą starać się o świadczenie od 2025 roku;
- Dla osób, które uzyskały od 87 do 100 punktów, mogą starać się o świadczenie od 2024 roku.
Jak więc widać, im więcej uzyskanych punktów tym szybsza możliwość ubiegania się o zasiłek. Warto jeszcze wspomnieć tutaj, że osoby, które podczas komisji uzyskały ponad 70 punktów, będą mogły starać się już w 2024 roku o zasiłek, pod warunkiem że opiekunowi osoby niepełnosprawnej po 31.12.2023 roku przysługuje prawo do zasiłków takich jak: pielęgnacyjnego, opiekuńczego bądź zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez dany organ w gminie.
Wnioski – co trzeba zrobić, aby uzyskać zasiłek wspierający?
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że wymagane jest złożenie dwóch wniosków uprawniających do otrzymania świadczenia dla osób niepełnosprawnych.
- Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności w celu ustalenia poziomu wparcia jakiego dana osoba potrzebuje. Jednak, aby ubiegać się o takie zaświadczenie trzeba mieć potwierdzenie niepełnosprawności:
- Orzeczenie o niepełnosprawności i jej stopniu, które zostało wydane przez zespoły do orzekania tych spraw;
- Orzeczenie o niezdolności do pracy bądź niezdolności do samodzielnej egzystencji, które zostało wydane przez lekarzy ZUS;
- Orzeczenie o inwalidztwie, które zostało przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia (wydanego przed wrześniem 1997 roku);
Decyzja będzie określała stopień wsparcia oraz taki sam okres, jaki został wskazany w orzeczeniu o niepełnosprawności, jednak nie dłuższy niż 7 lat. Dwóch specjalistów będzie odpowiedzialnych za wysokość punktów, tj. pedagog, pracownik socjalny czy doradca zawodowy.
- Drugim krokiem – jeśli otrzymaliśmy decyzję z WZON i się od niej nie odwołaliśmy możemy składać wniosek bezpośrednio do ZUS o wypłatę świadczenia.
Formy składania wniosków do ZUS mamy różne, w zależności od możliwości osoby składającej:
- Poprzez bankowość elektroniczną;
- Poprzez portal Emp@tia;
- Oraz platformę ZUS PUE;
Jeśli dana osoba nie posiada profilu ZUS PUE, a złożyła wniosek przez bank bądź emp@tię ZUS automatycznie założy profil, korzystając z danych we wniosku. Wniosek do ZUS może zostać również złożony przez pełnomocnika.
Składając wniosek do ZUS nie musimy dołączać decyzji z WZON, ponieważ zostanie ona przesłana za pomocą Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności (EKSMOoN), który jest prowadzony przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS).
Wypłata świadczenia wspierającego
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznane świadczenia wypłacać będzie na rachunek bankowy wskazany we wniosku. Będzie wypłacane wraz z innymi świadczeniami. Warto wspomnieć, że otrzymywane wsparcie będzie niezależne od dochodu, będzie zwolnione z podatku dochodowego oraz również będzie zwolnione spod egzekucji komorniczej. Ten nowy zasiłek dla osób niepełnosprawnych co roku będzie podlegał waloryzacji tak jak emerytury i renty.